Enerji Kimlik Belgesi Nedir? Nasıl Alınır?
Enerji Kimlik Belgesi, 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve buna bağlı olarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından 5 Aralık 2008 yılında yürülüğe giren Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine göre binalarda enerji kaynakları ve enerjinin etkin ve verimli kullanılmasını, çevrenin korunması ve enerji israfının önlenmesini sağlamak amacıyla binanın enerji ihtiyacı ile birlikte enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri, sera gazı salımı seviyesi, ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir.
Enerji Kimlik Belgesi Alınmazsa Ne olur?
Enerji Kimlik Belgesi diğer bir ifade ile, bir binanın bütün enerji kullanımlarının değerlendirildiği, bununla beraber dış iklim şartları, iç mekan gereksinimleri, mahalli şartlar ve maliyet etkinliğinin de dikkate alarak, binanın birincil enerji ve karbondioksit (CO2) emisyonu açısından sınıflandırıldığı, aynı zamanda yeni veya önemli oranda tadilat yapılacak mevcut binalar için minimum enerji performans gereklerinin belirlendiği, yenilenebilir enerji kaynaklarının uygulanabilirliğinin değerlendirildiği ve ısıtma ve soğutma sistemlerinin kontrol edildiğine dair belgedir.
Daha önce buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makineleri, klima gibi beyaz eşyalardan aşina olduğumuz enerji performans sınıflandırmaları bu yönetmelik ile birlikte binalar için de geçerli hale gelmiştir. Sınıflandırmalar beyaz eşyalarda olduğu gibi A’dan G’ye kadar yapılmaktadır. Bu sınıflandırmalar; ısıtma, sıhhi sıcak su üretimi, soğutma ve aydınlatma için enerji tüketimleri ve sera etkisi gazı (SEG) emisyonları için iki ayrı bölüm için de yapılır. A sınıfı, tasarruflu bina veya SEG emisyonu düşük bina olarak adlandırılırken G sınıfı, enerji tüketimi yüksek bina veya SEG emisyonu yüksek bina olarak adlandırılır. Binalarda bu sınıflandırmayı gösteren belgeye Enerji Kimlik Belgesi ya da kısaltılmış adıyla EKB denilmektedir.
Enerji Kimlik Belgesi Zorunlu mudur?
1 Ocak 2011 tarihi itibariyle yürürlüğe giren Enerji Kimlik Belgesi’ni 2 Mayıs 2017 yılına kadar tüm binaların alması zorunlu hale gelmiştir. Bu tarih itibari ile konut satın alırken veya kiralarken binanın enerji verimliliğine göre seçim yapılabilir ve Enerji Kimlik Belgesi istenebilir.
Mücavir alan dışında kalan ve toplam inşaat alanı 1.000 m2’den az olan binalar ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanlığı ve bağlı kuruluşları, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı binaları için Enerji Kimlik Belgesi alınması zorunlu değildir.
Enerji kimlik belgesi almadan önce mutlaka binanızın yalıtımını yapmanız gerekmektedir.
Binaların Enerji Sınıfı Limiti Nedir?
Yeni yapılan veya yapılmakta olan binaların iskan ruhsatı alabilmeleri için enerji kimlik belgesi sınıfı minimum C sınıfında olacak şekilde dizayn edilmelidir. Aksi takdirde binalar kanuni açıdan iskan ruhsatı alamamaktadır.
Ancak mevcut binalar için aynı koşul aranmamaktadır. Dolayısıyla yeni yapılmayan binalar, ısı yalıtımı, pencerelerin ısı yalıtımı, aydınlatma armatürleri verimliliği, ısıtma-soğutma ekipmanları verimi,gibi parametrelere bağlı olarak A sınıfından G sınıfına kadar her sınıfta Enerji Kimlik Belgesi alabilmektedir.
Enerji Kimlik Belgesi Nasıl Alınır? Enerji kimlik belgesi, bu belgeyi vermeye yetkili kuruluşlar tarafından verilmektedir. Enerji kimlik belgesi vermek üzere Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yetki belgesi almış olan kuruluşlar; yeni tasarlanan binalar için; binanın ısıtma, soğutma ve ısı yalıtım projesini hazırlayan gerçek veya tüzel kişiler ile birlikte mevcut binalar için Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketlerini kapsamaktadır.
Dolayısıyla Enerji Kimlik Belgesi nereden alınır sorusunun cevabı, bu belgeyi alabilmek için mutlaka yetkilendirilmiş bir kuruluşa başvurulması gerektiği yönündedir.
Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri, binanızı inceleyerek; binanın yapım yılı, yönü, konumu gibi genel bilgileri, binanızın hangi malzemelerden inşa edildiği, yalıtım durumu, döşeme ve pencere alanları, çatı, dış cephe mantolama gibi temel bilgileri, ısıtma ve soğutma sistemlerinin verimlilikleri, sıcak su sistemi ve kullanılan aydınlatma elemanlarının tipi, sayısı gibi bilgileri toplar.
Kayıt altına alınan bu bilgiler, Enerji Kimlik Belgesi (EKB) uzmanı tarafından binanızın enerji performansına dair gerekli hesaplamalar yapılarak, Enerji Kimlik Belgesi oluşturulur ve nihayetinde ilgili idarelere onaylatılır.
Enerji Kimlik Belgesi Örneği
Enerji Kimlik Belgesi Tüm Bina İçin mi Alınmalıdır?
Enerji Kimlik Belgesi, binanın tamamı için hazırlanabileceği gibi, isteğe bağlı olarak, kat mülkiyetini haiz her bir bağımsız bölüm veya farklı kullanım alanları için ayrı ayrı düzenlenebilir.
Enerji Kimlik Belgesinin Geçerlilik Süresi Nedir?
Enerji Kimlik Belgesi, düzenlendiği tarih itibari ile 10 yıl süre boyunca geçerlidir. Bu sürenin sonunda Enerji Kimlik Belgesi hazırlanılacak bir rapor doğrultusunda yeniden düzenlenir.
Enerji Kimlik Belgesi İçin Gereklilikler Nelerdir?
Enerji Kimlik Belgesi düzenlenirken mutlaka EN 15217 standardına uyulur.
Enerji Kimlik Belgesi, binalar için Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nin EK-3’ünde verilen formata göre düzenlenir.
Enerji Kimlik Belgesi, yeni binalar için yapı kullanma izin belgesinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Enerji Kimlik Belgesinin bir nüshası bina sahibi, yöneticisi, yönetim kurulu ve/veya enerji yöneticisi tarafından muhafaza edilir. Belgenin diğer bir nüshası da bina girişinde herkesin rahatlıkla görebileceği bir yerde asılı bulundurulur. Bina veya bağımsız bölüm satıldığında veya kiraya verildiğinde, alıcı veya kiracıya mal sahibi tarafından binanın Enerji Kimlik Belgesi de teslim edilmelidir.
Enerji Kimlik Belgesinin Yenilenmesi
Yıllık enerji ihtiyacının değişmesine yönelik binada herhangi bir uygulama yapılması durumunda, Enerji Kimlik belgesi ilgili yönetmeliğe uygun şekilde yenilenir.
Enerji Kimlik Belgesi Proje Kapsamı
Hesaplarda kullanılan yüzey alanlarının elde edilme yöntemi, enerji dönüşüm katsayıları, nihai enerjilerin birincil enerjiye dönüştürülmesi ve enerji tüketimleri ölçeği, nihai enerji tüketimleri, sera gazı emisyonlarına dönüştürme katsayıları ve karbondioksit emisyonu, Enerji Kimlik Belgesinin ekleri olarak proje kapsamında hazırlanır.
Sera gazı emisyonları dönüşüm katsayıları nihai enerji tüketimi başına kg CO2 olarak ifade edilir. İlgili yönetmeliğin EK-6’sında yakıtlara göre kullanılabilir dönüşüm katsayıları verilmiştir.
Binanın enerji performans değeri hesaplanmasında kullanılacak sistem verimlilik katsayıları Enerji Kimlik Belgesinin bir eki olarak hazırlanır.
Enerji Kimlik Belgesi Almama Cezası
Cezai yaptırımlar için daha önce belirlenen 1 Mayıs 2017 tarihi, çeşitli sebeplerden dolayı 1 Ocak 2020’ ye ertelendi. Mevcut binaların Enerji Kimlik Belgesi almaları yasal bir zorunluluk olup, 01.01.2020 tarihinden itibaren Enerji Kimlik Belgesi alınmayan yapı/binalara Enerji Verimliliği Kanunu’nun 10. Maddesi’ne istinaden 20 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak olup, ayrıca Enerji Kimlik Belgesi olmayan yapılar da satış, kiralama veya herhangi bir devlet kurumunda iş takibi de mümkün olmayacağı belirtilmiştir.
Enerji Verimliliği Kanununun 10. maddesine belirtilen cezai durum aşağıdaki gibidir:
8) Endüstriyel işletmeler ve binaların sahipleri veya yönetimleri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ve ilgili yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edilmesi halinde, aykırılığın giderilmesi için ihtar edilir. Aykırılığın otuz gün içerisinde giderilmemesi halinde; endüstriyel işletmeye, bina sahibine veya bina yönetimine yirmibin Türk Lirası idarî para cezası verilir.
9) 7 nci maddenin birinci fıkrasının (ğ) ve (h) bentlerine aykırı olarak satış yapan gerçek ve tüzel kişilere, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından yirmibin Türk Lirası idarî para cezası verilir.
b) Bu fıkranın (a) bendinin (9) numaralı alt bendi hariç olmak üzere, idarî para cezası uygulanmasını takip eden bir yıl içinde aynı fiilin tekrarlanması halinde idarî para cezaları iki kat artırılarak uygulanır.
ç) Bu Kanuna göre, bir başka kamu kurum veya kuruluşu tarafından uygulanması öngörülmeyen idarî yaptırımlar Genel Müdürlük tarafından uygulanır.
d) İdarî para cezalarında tüzel kişilerin sorumluluğu, 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 65 inci maddesine göre tayin olunur.
"Enerji Kimlik Belgesi” uygulaması için Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin Geçici 4. maddesinin birinci fıkrası gereğince 01 Ocak 2011 tarihinden sonra yapı ruhsatı alan binalar yeni bina, bu tarihten önce yapı ruhsatı alan binalar mevcut bina olarak değerlendirilmektedir.
Bu tanıma istinaden 1 Ocak 2011 tarihinden sonra yapı ruhsatı almış binaların (yeni binalar), yapı kullanma izin belgesi (iskan ruhsatı) alınması aşamasında Enerji Kimlik Belgesini ilgili idareye (belediye) sunması gerekmektedir. Aksi takdirde, yapı kullanma izin belgesi kanunen verilmemektedir.
